Фантастика - тірі фольклор және әдеби жанр

Барлық көрінетін қарапайымдылығы үшін фантастика жанры көптеген сұрақтар тудырады. Неліктен балаларға деген қызығушылығы соншалықты тартымды? Неліктен бұл жанр көптеген мәдениеттер үшін әмбебап? Неліктен ауызша халықтық өнердің бұл жанры «тірі» болып қалады және әдебиетте талап етілді? Бір сөзбен айтқанда, фантастика мәні неде және неге ол әрдайым сұранысқа ие?

Аңыздар жанрының анықтамасы

Егер біз лаконикалық сөйлесетін болсақ, онда фантастика - бұл мүмкін емес нәрсе туралы қысқа әңгіме, және бұл мүмкін болмай шамадан тыс баса назар аударылады, сондықтан күлкілі әсер пайда болады. «Ауыл шаруаның астымен жүріп бара жатыр ...», «Әлемде қысқа алпауыт алпауыт бар еді ...» - осы және басқа да көптеген «мағынасыз» бейнелер өте түрлі, әділ мөлдір схемаларға сәйкес жасалған, бірақ әрқашан күлкі мен қызығушылық тудырады.

Орыс және ағылшын тілдеріндегі тамырлар

Ресейде орыс халықтарының да, басқа да халықтардың әңгімелері белгілі. Ең алдымен, фантастика, нонсенс, абсурдность ағылшын фольклоры мен ағылшын әдебиетімен байланысты. Жиырмасыншы ғасырда Ресейде бұл жанрдағы ағылшын фольклорының аудармалары мен ағылшын тіліндегі «нонсенс» туындылары (сөзбе-сөз: «ақылсыздық») пайда болған. Ағылшын балаларының әндері, негізінен ақылсыздық қағидасына негізделген, Самуэль Маршак пен Корней Чуковскийдің балаларға шығармалары ретінде аударылды. Көптеген ұрпақтардың орыс тіліндегі оқырмандары «Барабек», «Скраббл әні» және әлемді «төңкерілген» деп аталатын басқа да өлеңдерден алынған бейнелерді жақсы көреді, бұл абсурд. Ағылшын әңгімелерінің әдеби мысалдары - ең алдымен, Григорий Кружковтың аудармаларында белгілі Лимерик Эдвард Лир .

Жанрдың ағылшын тіліндегі нұсқасын қабылдаудың қарапайымдылығы, бірінші кезекте, орыс сана-сезімінің әдет-ғұрыптарына байланысты болды, себебі фантастика - бұл Ресейдің орыс мәдениетін «вакцинациядан» бұрын орыс тілінде болған жанр.

Әдеби әңгімелер

Фантастика фольклорда және әдебиеттегі жанрлық жанр болып қала береді. Ресейлік сәбилер халық ертегілері және авторы деп аталады. Жанрдың әйгілі әдеби шығармаларын Корней Чуковский мен Генри Сапгир жасаған шығар. Ең алдымен, бұл, әрине, К. Чуковскийдің «Мазасыздығы».

Дегенмен, оның басқа да ертегілері мен өлеңдері жан-жақты қарауда, жанрдағы сөздің ақыл-парасатына өте ұқсас. «Мирака ағашы», «қуаныш», «тарақан» - бұл танымал балалар өлеңдерінің қасбетінде. Бұл шын мәнінде осы жанрдың дамуының авторлық нұсқалары.

Генри Сапгардың жұмысына келетін болсақ, Ресейдегі бірнеше адам өзінің танымал « Ғашықтардағы жүздерді» біледі. Сәйкес келмейтін кескіндерді біріктірудің күтпегендігі және сонымен қатар сызықтардың жеңілдігі, табиғаттың иллюзиясын жасай отырып, «бұрын-соңды болмаған» - бұл өте талантты және мәнерлі жұмыс ретінде ұзақ уақыт бойы есте қалады.

Ұтымды эстетикалық тәжірибе

Корне Чуковскийдің «Екіден беске дейін» кітабында балаларға арналған фантастика - бұл нормадан ауытқуды көру қабілетіне қуану мүмкіндігі. Бала, Чуковскийдің айтуынша, әдебиет арқылы оның норма туралы түсінігін нығайтады, айналасындағы әлемдегі бағдарында.

Дегенмен, бәрі де оңай емес. Қиял-ақ эстетикалық эксперименттердің алғашқысы болып табылады. Бала көркемдік конвенцияны қабылдауды дамытады, себебі «ақылсыздық» кез-келген көркем шығарма негізінде балаларға қолжетімді, ең көрнекті болып табылады . Осылайша, аңыздар көркемдік метафораны, көркемдік имиджді қабылдаудың негізін қалады, баланы әдебиет дәмін қалыптастыруға дайындайды.